Ellen Raadschelders is opgeleid als bioloog/milieuwetenschapper en werkte jarenlang voor de Rijksoverheid. Als crisismanager werkte ze aan grote thema’s zoals MH17, de containercrisis, droogte en de gevolgen van orkaan Irma op Sint Maarten. Een baan waarin ze altijd bezig was met meeslepende onderwerpen en die haar op gekke plekken bracht. Maar ook een baan waarbij je 24/7 ‘aan’ moet staan en die veel energie vergt.
In 2018 besloot Ellen daarom een sabbatical te nemen in het door haar zo geliefde Suriname. Voor een lokale ngo en het WWF en op eigen gelegenheid en kosten voerde ze een half jaar tijd onderzoek uit naar de gevolgen van blootstelling aan kwik door goudwinning voor een kleine inheemse gemeenschap in het zuiden van Suriname.
Een bijdrage leveren met mijn werk
Ze dook de literatuur in en beleefde veel plezier aan het verzamelen van de verhalen van artsen, onderzoekers, mensen van overheden, activisten en natuurlijk de gemeenschap zelf. “Voortdurend kwamen er meer onderwerpen op mijn pad waar ik aan wilde en kon werken. Ik had het gevoel dat ik een bijdrage kon leveren met mijn werk en vond het inspirerend om dat in vrijheid vorm te geven, zonder dat ik werkte voor een organisatie. Nadat ik terugkwam in Nederland, ben ik naast mijn baan voor het ministerie doorgegaan met onderzoek en schrijven over Surinaamse onderwerpen.”
Na dat half jaar ‘zinvol spelen’ besloot Ellen een zoektocht te starten naar een manier waarop ze als zelfstandige haar eigen onderzoek en projecten kan ontwikkelen en uitvoeren en daar in de toekomst inkomsten uit te genereren. En ze kwam daarbij uit bij het studiejaar van Open Eyes. “Een stuk van mijn hart ligt in het bos van Suriname. Ik ben geïnteresseerd in bijna alles, maar vooral in de poëzie achter de feiten. Ik besloot minder uren te gaan werken en Open Eyes te gebruiken als de structuur en de inspiratie om die zoektocht verder voort te zetten.”
Kiezen voor freelancen is spannend
“Ik koos specifiek voor het studiejaar van Open Eyes omdat ik meer wilde leren over de manier waarop onderzoeksjournalisten werken, en welke methodes je kunt gebruiken om aan informatie en verhalen te komen. Daarnaast wilde ik beter leren schrijven en was het voor mij belangrijk om te leren hoe je je projecten kunt financieren en je teksten kunt verkopen. Ik heb altijd binnen een vast contract gewerkt, en het werken als ZZP’er is voor mij helemaal nieuw. Open Eyes bood mij de structuur – in de vorm van een vaste dag in de week – om voortgang te houden in mijn ontdekkingsreis. Het is tenslotte moeilijk om hiervoor tijd vrij te maken wanneer je een vaste baan hebt die tijd en energie vraagt en waar je altijd met deadlines te maken hebt.
Zoveel mogelijk opzuigen
Tijdens het Open Eyes studiejaar heb ik heel veel stof aangereikt gekregen. Het waren lange collegedagen met veel informatie, zeker in het begin. Ik heb geprobeerd zoveel mogelijk op te zuigen met de gedachte ‘als ik maar een klein stukje kan overnemen is het al winst’. Het was erg veel om in een jaar te kunnen toepassen naast een werkweek van 3,5 dag. Ik zou er makkelijk fulltime aan kunnen besteden. Het komende jaar wil ik me verder blijven ontwikkelen. Daarbij zal ik ongetwijfeld nog vaak teruggrijpen naar alle aantekeningen die ik heb gemaakt. Bijvoorbeeld de marketinglessen van Michel Mol heb ik als zeer zinvol ervaren, evenals de colleges over fondsenwerving van Geesje van Haren. De begeleiding van verschillende docenten, elk met een eigen visie, vond ik ook erg waardevol. Ook was het fantastisch om te oefenen met de Wet openbaar bestuur. Vooral omdat ik bij het ministerie de Wob van de andere kant ken. En hoe doe ik dat dan in Suriname, waar de wob niet bestaat?
Beter leren schrijven is een work-in-progress
Het beviel me goed om mijn eigen leerdoelen op te stellen en mezelf daaraan te toetsen. Ik doe deze opleiding niet om een diploma te halen, maar om mezelf te ontwikkelen. Een van de dingen die ik wilde leren is beter leren schrijven: Hoe bepaal ik mijn doelgroep en maak ik van mijn bevindingen een leuk verhaal dat iemand anders ook wil lezen? Dat is een work-in-progress. Soms heb ik het gevoel dat ik mijn stem nog moet vinden. Maar het is een proces wat in elk geval in gang is gezet.
Corona zorgde ervoor dat we als studenten minder met elkaar konden uitwisselen. Ik heb nauwelijks producties van anderen kunnen zien. Dat ontbreken van intervisie vind ik jammer. We maken allemaal een vergelijkbaar proces door en kunnen daarin veel leren van elkaar. Met wat klasgenoten ga ik daarom binnenkort een kop koffie drinken. De eindpresentaties vonden dit jaar noodgedwongen online plaats. Dat was zonde, ook voor het netwerken. Dat gaat via internet toch een stukje minder soepel.
Een spannende nieuwe fase, de publicatiefase
En nu is er een nieuwe spannende fase begonnen: die van publicatie. De eerste keer stuur je een kant-en-klaar verhaal op en hoop je maar dat het goed valt. Eén artikel heb ik in Suriname in de Parbode gepubliceerd. Een Surinaams salaris van omgerekend 90 euro is daarbij wel even een reality check. En nu wil ik mijn andere artikelen graag in de Nederlandse media publiceren. Ik vind het leuk bij mezelf te merken dat daarbij steeds meer ‘gretigheid’ ontstaat.
Een fantastisch avontuur
Dit jaar heb ik stappen gezet, en daar ga ik mee door. Het is daarbij heel fijn om gebruik te kunnen blijven maken van de ervaring en het netwerk van VersPers. Ook is het mijn droom om weer naar Suriname te gaan. Er liggen daar zoveel onderwerpen waar ik over wil schrijven!
Zelfvertrouwen kweken
Ik heb ontzettend veel energie en plezier uit de opleiding gehaald en veel dingen gedaan die ik nooit eerder had gedaan. Ik heb daarbij zelfvertrouwen gekregen in het doen van onderzoeksjournalistiek. Begin dit jaar ‘speelde’ ik nog voor journalist, toen ik naar een grote VN-conferentie ging, voor het eerst met een perskaart op zak, maar ik heb mezelf gecorrigeerd: Nee, ik speel het niet, ik bén het!” Het is een fantastisch avontuur, ik vind het ongelofelijk zinvol, en het gaat nog steeds door!
Ellen Raadschelders – Lichting ’19/’20
Wil je net als Ellen deelnemen aan het deeltijd studiejaar van Open Eyes, meld je dan hier aan.
Lees meer ervaringsverhalen.